Waarom hooggevoelige mensen graag pleasen
Hooggevoeligheid (HSP) heeft veel mooie kanten, maar er is ook een valkuil die ik (uit eigen ervaring en mijn praktijk) vaak tegenkom: we willen het anderen graag naar de zin maken. Omdat we zo goed aanvoelen wat anderen nodig hebben, passen we ons gedrag hierop aan.
Als je dit als volwassene doet, deed je het waarschijnlijk als kind ook al. Pleasegedrag ontstaat vaak in de jeugd. Misschien heb je het van je ouders geleerd, of deed je het onbewust. Veel gevoelige kinderen worden meesters in het bewaren van harmonie in het gezin, zelfs als dat ten koste van henzelf gaat, zonder dat dit expliciet van hen gevraagd wordt.
Wat is People Pleasen?
Pleasegedrag is, eenvoudig gezegd, de drang om anderen te behagen, vaak ten koste van jezelf. Je wilt de harmonie bewaren en mensen om je heen gelukkig zien. Wanneer je voor je eigen belangen opkomt voel je je schuldig, omdat je het moeilijk vindt om anderen teleur te stellen. De acceptatie van de ander is voor jou van groot belang en je doet er alles aan om die te verkrijgen. Dit gedrag kan zelfs een manier zijn geworden om je emotioneel en fysiek veilig te voelen waardoor je je volledig aanpast aan de wensen (of grillen) van de ander.
Het gevolg
Hoewel pleasegedrag in eerste instantie lijkt te helpen leidt het op de lange termijn vaak tot problemen. Het wordt moeilijk om je eigen ruimte in te nemen, alsof je een bloem bent die zich voortdurend door een grasveld verplaatst en zich krampachtig richt naar een boom. Maar door je zo te focussen op de ander leer je nooit wat jouw eigen plek is en waar jij tot bloei komt. Misschien is het beter voor jou om tussen bloemen van je eigen soort te staan in plaats van je steeds te richten op die grote boom.
Wanneer je altijd bezig bent met het voldoen aan de behoeften van anderen verlies je het contact met je eigen wensen. Wat wil jij? Wat zijn jouw normen en waarden? Hoe wil jij je leven vormgeven? Dit voortdurende pleasen kan leiden tot gevoelens van leegte, frustratie, en uitputting, zowel emotioneel als fysiek. Daarnaast kan het ervoor zorgen dat je de verkeerde mensen aantrekt en in toxische relaties terechtkomt—mensen die voortdurend over jouw grenzen gaan en je zelfvertrouwen ondermijnen.
Wat kun je er aan doen?
Het goede nieuws is dat pleasegedrag te veranderen is! Hier zijn een paar tips om mee te beginnen:
1. Word je bewust van je pleasegedrag
Dit is een belangrijke stap. Probeer te ontdekken in welke situaties en bij wie je dit gedrag vertoont. Misschien doe je het vooral op je werk, of juist bij je partner of goede vriend(in).
2. Ontdek je eigen behoeften
Vraag jezelf vaker af: Wat wil ik? Wat is mijn (gezonde) behoefte op dit moment? Deze vragen helpen je om duidelijk te krijgen wat je zelf wilt.
3. Stel grenzen
Dit kan lastig zijn, maar begin met kleine stapjes. Probeer bijvoorbeeld eens bij mensen bij wie jij je prettig voelt, "nee" te zeggen. Geef jezelf ook extra tijd om na te denken. Zinnen als "ik denk er even over na" en "ik kom erop terug" kunnen hierbij heel behulpzaam zijn.
4. Werk aan je zelfvertrouwen en zelfbeeld
Zet eens op papier waar je goed in bent, of vraag anderen om positieve feedback te geven. Dit kan verrassend leuk en zijn en je nieuwe inzichten geven. Ook het werken met positieve affirmaties helpt om je zelfvertrouwen te versterken.
5. Stop met zelfkritiek
Het is gezond om af en toe kritisch naar jezelf te kijken, maar jezelf voortdurend bestraffend toespreken geeft vooral stress. Het maakt je niet vreugdevoller, blijer of creatiever. Integendeel, het werkt averechts en zorgt ervoor dat je aan jezelf gaat twijfelen.
Word je bewust van de kritische stem in jezelf. Veel van wat jij denkt over jezelf (negatief) is niet waar!
6. Vraag om hulp
Praat met een goede vriend(in) of schakel hulp in van een coach of therapeut. Het kan enorm helpen om met iemand te praten die je begrijpt en kan ondersteunen.
7. Wees geduldig
Verandering gaat het makkelijkst in kleine, behapbare stappen. Begin klein en vier je successen. Vanuit daar kun je jezelf verder ontwikkelen. Gebruik humor en relativeringsvermogen als je vervalt in (oud) pleasegedrag. Je zult zien dat na een tijdje het steeds makkelijker wordt om anders te reageren.
Heel veel succes!
Merk je dat je er toch niet goed uitkomt en wil je graag mijn hulp? Laat het me weten en neem vrijblijvend contact op.
Lieve groet,
Angela
Reactie schrijven